چرا یک دست صدا ندارد؟ ضربالمثل «یک دست صدا ندارد» دقیقاً مفهوم بیزینس فرانچایز را توضیح میدهد؛ جایی که یک برند با شریکهای جدیدش دستبهدست هم میدهند تا شعبههای جدیدتری افتتاح شوند. در واقع، فرانچایز همان مجوز رسمی برای استفاده از نام و اعتبار یک برند موفق است تا سرمایهگذاران، شعبهای جدید از آن برند را در مکان و شرایط خاص خودشان راهاندازی کنند. در ادامه، بهصورت تخصصی و جذابتر به دنیای فرانچایزها میرویم و نگاهی دقیق به انواع، مزایا، معایب و مراحل آنها میاندازیم.
فرانچایز (حقامتیاز) چیست؟
فرانچایزینگ (Franchising) یا حقامتیاز به رابطهای گفته میشود که در آن یک برند معتبر و شناختهشده، امتیاز استفاده از نام و مدل کسبوکارش را به شخص یا گروه دیگری میدهد. در این مفهوم، برند اصلی با عنوان «فرانچایزِر» و برند زیرمجموعه آن با عنوان «فرانچایزی» شناخته میشود.
این مدل برای افرادی ایدهآل است که در جستوجوی کسبوکاری معروف و معتبر هستند. برندهای مطرحی مانند «مکدونالدز» و «استارباکس» شعبههای جدیدی را با همین شیوه در سرتاسر دنیا ایجاد کردهاند و به سود نجومی رسیدهاند.
یک مثال واقعی از فرانچایز، رستورانهای زنجیرهای فستفود است. هنگام راه اندازی فست فود، برخی برندها با استفاده از حقامتیاز خود به افراد علاقهمند اجازه میدهند که با رعایت استانداردها و دستورات مشخص، یک شعبه از رستوران را در شهر خود ایجاد کنند. این مدل برای هر دو طرف سودمند است؛ فرانچایزر به توسعه برندش کمک میکند و فرانچایزی با سرمایهگذاری در یک برند معتبر، شانس موفقیت بیشتری در بازار دارد.
انواع فرانچایز چیست؟
فرانچایزها در انواع مختلفی دستهبندی میشوند که هر یک به طور ویژهای طراحی شده تا به نیازهای خاص فرانچایزیها و برندها پاسخ دهد. از فروش محصول تا ارائه خدمات و حتی تولید محصولات برند، انواع فرانچایز برای کسبوکارهای مختلفی به کار میرود. این تنوع باعث میشود که کسبوکارها با توجه به منابع، هدفها و بازار هدف خود، مدل مناسبی را انتخاب کنند.
در جدول زیر، انواع مختلف فرانچایز و ویژگیهای هر کدام را مشاهده میکنید:
| نوع فرانچایز | تعریف فرانچایز |
| فرانچایز محصولی | فرانچایزر، مجوز فروش محصول مشخصی را به فرانچایزی میدهد. |
| فرانچایز توزیعی | فرانچایزی اجازه توزیع محصولات برند را میگیرد. |
| فرانچایز خدماتی | این مدل مخصوص ارائه خدماتی است که تحت نام برند اصلی انجام میشود. |
| فرانچایز تولیدی | در این مدل، فرانچایزی مجوز تولید محصولات برند را دریافت میکند. |
| فرانچایز مدیریت | فرانچایزر یک سیستم مدیریتی برای فرانچایزی تعریف میکند تا کسبوکار را مدیریت کند. |
نگاهی به مزایا و معایب انجام فرانچایز
فرانچایز به دلیل مزایایی مثل کاهش ریسک و بهرهمندی از اعتبار یک برند شناختهشده، مورد توجه بسیاری از کارآفرینان قرار گرفته است. با این حال، معایبی مانند هزینههای بالا و وابستگی به سیاستهای برند اصلی نیز وجود دارند که تصمیمگیری را پیچیده میکنند. در نتیجه، شناخت دقیق مزایا و معایب این روش میتواند به تصمیمگیری آگاهانه برای سرمایهگذاری در این زمینه کمک کند.
برای درک بهتر مزایا و معایب مفهوم و بیزنس فرانچایز به جدول زیر نگاه کنید:
| ویژگیهای مثبت | محدودیتها |
| دسترسی به برند معتبر | هزینه بالای اولیه |
| استفاده از تجربه و دانش برند اصلی | محدودیتهای مدیریتی |
| تبلیغات مشترک | هزینههای مداوم حقامتیاز |
| امکان رشد سریع | وابستگی به سیاستهای برند |
| دسترسی به شبکه توزیع و تأمین کالا | کاهش آزادی عمل |
| کاهش ریسک کسبوکار | ضرورت رعایت استانداردهای برند |
| دریافت آموزش و پشتیبانی | احتمال تغییر در قوانین فرانچایزر |
| جلب اعتماد مشتریان به دلیل برندشناسی | سود محدود به دلیل تقسیم درآمد با برند اصلی |
| امکان ورود به بازارهای بینالمللی | نیاز به سرمایهگذاری بیشتر |
| کاهش هزینه تبلیغات فردی | مشکلات حقوقی در برخی شرایط |
گامبهگام با مراحل انجام فرانچایز
اگر به دنبال راهاندازی یک فرانچایز موفق در ایران هستید، لازم است مراحل مشخصی را دنبال کنید. هر مرحله از این فرآیند، شما را به هدف نزدیکتر میکند و از انتخاب برند مناسب تا دریافت آموزشهای لازم را شامل میشود.
مراحل راهاندازی فرانچایز را بهصورت گامبهگام عبارتاند از:
- امضای قرارداد فرانچایز
- دریافت آموزشهای لازم از برند
- تحقیق و بررسی برندهای معتبر
- درخواست مذاکره با برند انتخابی
- انجام مذاکرات و دریافت اطلاعات مالی و فنی
- شروع به کار و رعایت اصول و استانداردهای برند
- آمادهسازی مکان و تجهیزات مطابق استاندارد برند
آشنایی با کاربردهای فرانچایز
فرانچایز تنها محدود به صنعت خاصی نیست و در زمینههای مختلفی به کار میرود. این مدل از کسبوکار به افراد و شرکتها کمک میکند تا با بهرهگیری از نام و تجربه یک برند معتبر، در صنایع متنوعی حضور پیدا کنند. از رستورانها و فروشگاهها تا خدمات نظافتی و بهداشتی، هر کدام از این کسبوکارها میتوانند از روش فرانچایز برای رشد و توسعه کمک بگیرند.
موارد زیر، فقط گوشهای از کاربردهای گسترده فرانچایز محسوب میشوند:
- خدمات مالی و بیمه
- فروشگاههای زنجیرهای
- رستورانها و فستفودها
- خدمات نظافت و پاکسازی
- داروخانهها و مراکز بهداشتی
- آموزشگاهها و مراکز آموزشی
- باشگاههای ورزشی و فیتنس
- صنعت خودروسازی و لوازم یدکی
- فروشگاههای پوشاک و لوازم ورزشی
- سالنهای زیبایی و مراکز بهداشتی
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد راههای افزایش فروش رستورانها و چگونگی بهرهبرداری از مدلهای تجاری مختلف، میتوانید به صفحه افزایش فروش رستوران مراجعه کنید و نکات کاربردی و استراتژیهای موثر را بیاموزید.
اصول و قوانین پیشبرد قرارداد فرانچایز
پیشبرد یک قرارداد فرانچایز نیازمند رعایت اصول و قوانینی است که طرفین قرارداد را به تعهدات، پایبند میسازد و از اختلافات احتمالی جلوگیری میکند. در ایران، قوانین خاصی وجود دارد که چارچوب همکاری بین فرانچایزر و فرانچایزی را مشخص کردهاند.
اصول و قوانین اصلی در قرارداد فرانچایز در ایران شامل موارد زیر هستند:
- تعیین شرایط فسخ و خاتمه قرارداد
- دریافت مجوزهای لازم از مراجع قانونی
- حفظ و نگهداری اطلاعات محرمانه برند
- تنظیم میزان حقامتیاز و حق امتیاز سالانه
- تعیین شفاف شرایط و مقررات اولیه فرانچایز
- پشتیبانی فرانچایزر در امور بازاریابی و تبلیغات
- تعهد به نگهداری و بهروزرسانی تجهیزات و فضا
- رعایت اصول برندینگ و استانداردهای فرانچایزر
- ارائه آموزش و حمایت از فرانچایزی برای آغاز به کار
ارتباط فرانچایز (حقامتیاز) با منوهای دیجیتال
فرانچایزها نیازمند هماهنگی و یکپارچگی در ارتباط با مشتریان هستند و منوی دیجیتال دقیقاً این نیاز را برطرف میکند. ما در مِنیو با فراهمکردن امکان دسترسی به منوی چند شعبه از یک فرانچایز بهصورت همزمان، تجربهای یکپارچه را برای مشتریان ایجاد میکنیم. قابلیت چندمنویی در منوی دیجیتال نیز به همین منظور ارائه شده است تا مشتریان در چند ثانیه به اطلاعات شعب مختلف یک برند دسترسی پیدا کنند.
برای مثال، «رستورانهای جُو» که منوهای دیجیتال شعب مختلف خود را به ما سپرده است، نمونه خوبی از این هماهنگی محسوب میشود. اگر وارد لینک jo.menew.ir شوید، منوی دیجیتال 4 شعبه این فرانچایز بهصورت زیر مشاهده میکنید:
- منو دیجیتال کافه جو
- منوی دیجیتال رستوران جو (در شهرک غرب)
- منو دیجیتال رستوران جو (شعبه زعفرانیه)
- منوی دیجیتال رستوران جو در باملند
طراحی منو دیجیتال منحصربهفردتان از مِنیو
در پلتفرم مِنیو، منوی دیجیتالی کسبوکار شما دقیقاً مطابق با هویت برندتان طراحی میشود. همچنین، در هر لحظه در کنار کسبوکارتان هستیم تا تجربهای سریع و حرفهای برای مشتریانتان رقم بخورد. خدمات ما در این زمینه عبارتاند از:
🔸 منوی طراحیشده کاملاً مطابق با هویت برند شما
🔸 پنل مدیریتی جهت مدیریت و ویرایش محتوای منو
🔸 پشتیبانی بیوقفه و ۲۴ ساعته
🔸 بهروزرسانیهای مداوم امکانات
🔸 ترجمه و ارائه منو به چند زبان
🔸 مینی وبسایت برای معرفی بهتر و ارائه اطلاعات مجموعه
🔸 قابلیت تعریف چند منو
🔸 ارائه گالری تصاویر، مدل سهبعدی و ویدیو از محصولات
🔸 خروجی PDF قابل چاپ از منو
🔸 یادداشت سفارش
با «مِنیو» چند هدف را در یک مکان مشخص هدف بگیرید!
با گسترش شبکه فروش و افزایش شناخت برند، مفهوم «فرانچایزینگ» ابزاری ارزشمند و سودآور به شمار میرود. در عین حال، پلتفرم مِنیو با طراحی منوهای دیجیتال یکپارچه، فضایی ایجاد میکند تا شعب مختلف فرانچایزها بهسادگی با مشتریان در ارتباط باشند. از همین حالا به فکر ایجاد منوی دیجیتال خود باشید و با تماس با مِنیو همه شعبههای برندتان را یکپارچه و خلاقانه به نمایش بگذارید!


